1Dunya SavasiMondros Ateskes AntlasmasiisgallerCemiyetler Sorular ve cozumleri
1-Yirminci yüzyılın başlarından itibaren, destekleme ve kalkındırma görünümü altında, Osmanlılar üzerindeki etkisini giderek arttıran devlet aşağıdakilerden hangisidir?
A) İngiltere B) Almanya C) İtalya D) Fransa E) Rusya
Çözüm: 19. yy ın sonlarına doğru, II.Abdülhamit ile Alman İmparatoru II.Wilhelm arasında başlayan kişisel dostluk, daha sonra Osmanlı-Alman dostluğuna dönüşmüştür. Almanya’dan teknik eleman ve subay getirilmiş, askerî eğitim için Almanya’ya subay gönderilmiştir. Osmanlı Devleti’ni I.Dünya Savaşı’na sokan Enver Paşa bu subaylardan biridir ve oradan Alman hayranı olarak dönmüştür. İngiltere’nin Osmanlı toprak bütünlüğünü garanti etmekten vazgeçmesi de Almanlara yanaşmamızda etkili olmuştur.
2-Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlıların Balkanlardaki varlığını 20. yy ın başlarına kadar sürdürmesini sağlayan etkenlerden biri değildir?
A) Düzenli ordunun olması
B) Âdil bir yönetim uygulaması
C) Halka inanç özgürlüğü vermesi
D) Millîyetçilik akımlarına karşı etkisiz kalması
E) Uluslar arası anlaşmazlıklardan yararlanması
Çözüm: Osmanlı Devleti’nin adaletli yönetimi, halka inanç özgürlüğü vermesi, devletin uzun süre yaşamasının ana sebebidir. 19. yy başlarından itibaren ise, toprakları üzerinde büyük devletlerin çıkar çatışmasından yararlanarak varlığını sürdürmüştür. Ancak, Fransız İhtilâli sonucu ortaya çıkan millîyetçilik akımları karşısında yetersiz kalarak, Balkanlardaki topraklarının büyük bölümünü yitirmiştir.
3-Osmanlı Devleti’nin I.Dünya Savaşı’na girmesi savaşın gidişi üzerinde nasıl bir etkide bulunmuştur?
A) Savaşı İttifak Devletlerinin lehine döndürmüştür
B) Savaşı geniş bir alana yaymıştır
C) ABD’nin savaşa girmesini hızlandırmıştır
D) İtalya’nın savaşa girme olasılığını arttırmıştır
E) Dünya güçler dengesini bozmuştur
Çözüm: Osmanlı Devleti, 20. yy a çöküş içinde girmesine rağmen, toprakları, Karadeniz’den Hint Okyanusu’na kadar uzanıyordu. Savaşa girmesiyle, bu toprakların tamamı savaş alanı hâline gelmiştir. Başlangıçta, bir Avrupa savaşı olarak sona ereceğine inanılan I.Dünya Savaşı, Asya ve Afrika’ya da yayılmıştır.
4-I.Dünya Savaşı’nın uzamasına aşağıdakilerden hangisinin sebep olduğu söylenebilir?
A) Kafkas Cephesi C) Çanakkale Cephesi E) Irak Cephesi
B) Kanal Cephesi D) Suriye – Filistin Cephesi
Çözüm: Tercihlerde verilenlerin hepsi Osmanlı toprakları üzerinde açılan cephelerdir. En kanlı olanı da Çanakkale Cephesi’dir. İtilâf Devletleri Çanakkale Cephesi’ni geçip İstanbul’u alabilselerdi, Alman ordularının doğusundan da bir cephe açılacaktı. Ayrıca, kıtlık çeken Rusya’ya denizden yardım gidecek, oradaki ihtilâlin çıkması ileri bir târihe kayabilecek, dolayısıyla savaş daha kısa sürede bitecekti.
5-M. Kemâl, Çanakkale Muharebesi’nde, ordu komutanından, savaş bölgesindeki bütün kuvvetlerin kendi emrine verilmesini, Sakarya Muharebesi’nde de TBMM’den, başkomutanlıkla birlikte Meclisin yetkilerini istemiştir.
Bu istekler, O’nun kişiliğinin hangi yönüne örnek gösterilebilir?
A) Açık sözlülüğüne C) Titizlik ve güç tutkusuna E) Tez canlılığına
B) İnandırma gücüne D) Kendine olan güvenine
Cevap: D
6-Aşağıdakilerden hangisi Çanakkale Muharebesi’nin sonuçlarından biri değildir?
A) İtilâf Devletlerinin Ruslara gerekli askerî ve gıda yardımı yapamaması
B) I.Dünya Savaşı’nın uzaması
C) Yarım milyona yakın insanın ölmesi
D) İngiliz ve Fransız donanmalarının büyük kayıp vermesi
E) Rusya’nın I.Dünya Savaşı’ndan çekilmesi
Çözüm: ilk dört şık doğrudan, E şıkkı dolaylı sonucudur.
7-I.Dünya Savaşı’nda Arapların Türklere karşı İngilizlerle birlikte hareket etmesi, aşağıdaki görüşlerden hangisinin geçerliliğini yitirdiğini gösterir?
A) Halkçılık C) Devletçilik E) Milliyetçilik
B) Batıcılık D) Ümmetçilik
Cevap: D
8-Aşağıdakilerden hangisi, I.Dünya Savaşı sonunda imzalanan antlaşmaların ortak özelliklerinden biri değildir?
A) Yeni devletler kurulmasını sağlama
B) Yeni siyasî rejimler ön görme
C) Askerî sınırlamalar getirme
D) Bazı devletlerin sınırlarını değiştirme
E) Ekonomik yükümlülükler içerme
Çözüm: İmzalanan antlaşmalarla, Osmanlı, Avusturya-Macaristan, Almanya ve Çarlık Rusyası imparatorlukları yıkılmıştır. Yenilen devletlere, askerî sınırlamalar ve savaş tazminatı ödeme yükümlülüğü getirilmiştir. Osmanlı Devleti ve Avusturya-Macaristan’ın sınırları değişmiş, yeni devletler kurulmuştur. savaşın sonuçlarından hoşnut olmayan ülkelerde rejim değişiklikleri olmuştur. Bu rejimler totaliter olduğundan, gâlip devletlerin işine gelmemiştir. Rusya’da Komünizm, Almanya’da Nazizm ve İtalya’daki Faşizm rejimlerine karşı cephe almışlardır.
9-Mekke ve Medine’nin bulunduğu Hicaz Bölgesi’nin Osmanlı egemenliğinden çıkması, aşağıdaki savaşların hangisinin bir sonucudur?
A) Doksanüç Harbi D) Birinci Balkan Savaşı
B) Trablusgarp Savaşı E) Birinci Dünya Savaşı
C) İkinci Balkan Savaşı
Çözüm: Hicaz Bölgesi, Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi (1516 Mercidabık, 1517 Ridaniye Savaşları) sonunda Osmanlı egemenliğine girmiştir. Arapların İngilizlerle iş birliği yapmaları yüzünden I.Dünya Savaşı sırasında bu topraklardan çekilmişizdir. Arap toprakları, savaş sonrasında İngiliz ve Fransız mandasına girmiştir.
10-M. Kemâl’in tanınması ve Millî Mücadele’nin önderi olarak kabûl edilmesi, aşağıdakilerden hangisinin etkisi en çoktur?
A) Derne’de İtalyan kuvvetlerini durdurması
B) Muş ve Bitlis’i Ruslardan geri alması
C) Halep’in kuzeyinde düşmanı durdurması
D) Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni kurması
E) Çanakkale Muharebesi’ni kazanması
Çözüm: M. Kemâl, kurmay yüzbaşı olarak Şam’a atandığında Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni kurarak, İstibdat yönetimi ile mücadeleye başlamıştır. Daha sonra mücadelesini İttihat ve Terâkki Cemiyeti içinde sürdürmüştür. Ancak, İttihatçıların ileri gelenleriyle, “ordu politikaya karışmamalıdır” ilkesinde anlaşamadığı için, cemiyetten ayrılmış, kendini tamamen askerlik mesleğine vermiştir. İşte, başarılar da bundan sonra ardarda gelmeye başlamıştır. Önce Trablusgarp Savaşı’nda Derne ve Tobruk’ta İtalyanlara, Muş ve Bitlis’te Ruslara karşı zafer kazanmış, Halep’in kuzeyinde İngilizleri durdurmuştur. Başarılarından en önemlisi ise, Çanakkale Muharebelerinin kazanılmasında oynadığı roldür.
11-M. Kemâl,
I. I. Dünya Savaşı’na Osmanlı Devleti’nin de girdiği günlerde bu savaşta
Almanların yenileceğini,
II. Çanakkale Muharebesi’nin sonlarına doğru, düşmanın birkaç gün içinde
çekilebileceğini,
III. 1937’de İtalya’nın Habeşistan’a saldırmasıyla İkinci Dünya Savaşı’nın
başlamış olduğunu söylemiştir.
Bunlar, M. Kemâl’in kişiliğinin hangi yönüne örnek oluşturur?
A) Barışçılık D) Topluma yön verebilecek yollar bulabilme
B) İleri görüşlülük E) Savaşın amaç değil araç olduğuna inanma
C) Türk milletinin gücüne güvenme
Cevap: B
12-M. Kemâl hareket noktamız olursa, aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden farklılık gösterir?
A) I. Dünya Savaşı D) 31 Mart İsyânı’nın bastırılması
B) I. Meşrûtiyet’in ilânı E) II. Meşrûtiyet’in ilânı
C) Trablusgarp Savaşı
Çözüm: I.Meşrutiyet’in ilân edildiğinde (1876) M. Kemâl doğmamıştı.
13-İngiltere Musul’u aşağıdakilerden hangisine dayanarak işgâl etmiştir?
A) Mondros Ateşkes Antlaşması D) Mudanya Ateşkes Antlaşması
B) Sevr Antlaşması E) Ankara Antlaşması
C) Lozan Antlaşması
Cevap: A
14-Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra yurdumuzun düşmanlar tarafından işgâl edilmesine Osmanlı Hükûmeti’nin kayıtsız kalması karşısında, Türk halkının ilk tepkisi ne olmuştur?
A) Yeni bir hükûmet kurmak D) Düzenli bir ordu kurmak
B) Direniş cemiyetleri kurmak E) Yeni bir meclis oluşturmak
C) Saltanatı kaldırmak
Çözüm: İşgâller karşısında Osmanlı devleti’nin yetersiz ve kayıtsız kalması, Türkleri kaderiyle baş başa bırakmıştır. Bunun üzerine halk, işgâller karşısında kendini savunabilmek için direniş cemiyetleri kurmuştur. Müdafaa-i Hukuk cemiyetleri de denilen bu örgütler, işin siyasî yönünü bölgesel olarak yürütürken, yine halkın içinden çıkan Kuvva-i Millîye de vurucu (silâhlı) gücünü oluşturmuştur. Bölgesel olarak kurulan direniş cemiyetlerinin (Millî cemiyetler) çalışmaları, Sivas Kongresi’nde birleştirilmiş, bölgesel savunmadan millî savunmaya geçilmiştir.
15-Aşağıdakilerden hangisi, Kuvva-i Millîye’nin oluşturulmasının sebeplerinden biri değildir?
A) Osmanlı Devleti’nin I. Dünya savaşı’ndan yenik çıkması
B) Mondros Ateşkes Antlaşması uyarınca Türk ordusunun terhis edilmesi
C) Osmanlı hükûmetlerinin Türk halkının can ve mal güvenliğini
koruyamaz hâle gelmesi
D) İtilâf Devletlerinin Mondros hükümlerini tek taraflı olarak uygulaması
E) Osmanlı Hükûmeti’nin Sevr Antlaşması’nı onaylaması
Cevap: E
16-Kuvva-i Millîye başlangıçta hangi devletin Anadolu’daki işgâllerine karşı bir tepki olarak oluşmuştur?
A) Yunanistan D) Rusya B) Fransa E) İtalya C) İngiltere
Çözüm: İlk silâhlı direniş hareketi Fransızlara karşı Adana-Dörtyol çevresinde olmuştur. Ancak, isim olarak alındığında, ilk kez Batı Anadolu’da Yunan işgâllerine karşı ortaya çıkan direniş güçlerine verilen isimdir.
17-Ülkenin kurtuluşunun padişah ve halifenin buyruklarına sıkı sıkıya uymakla mümkün olacağına inanan cemiyet aşağıdakilerden hangisidir?
A) Trakya Paşaeli Cemiyeti
B) İzmir Müdafaa-i Hukuku Milliye Cemiyeti
C) Trabzon Muhafaza-i Hukuku Milliye Cemiyeti
D) Sulh ve Selâmet-i Osmaniye Fırkası
E) Şark Vilayetleri Müdafaa-i Hukuku Milliye Cemiyeti
Cevap: D
18-Aşağıdakilerden hangisi, ülke topraklarının azınlıklara verilmesi düşüncesine karşı kurulan direniş cemiyetlerinden biri değildir?
A) Trakya Paşaeli Cemiyeti
B) Şark Vilayetleri Müdafaa-i Hukuku Milliye Cemiyeti
C) Trabzon ve Havalisi Adem-i Merkeziyet Cemiyeti
D) Redd-i İlhak Cemiyeti
E) Mavri Mira Cemiyeti
Çözüm: Mavri Mira cemiyeti Mondros’tan sonra Rumlar tarafından kurulmuştur. Amacı, Trakya ve Batı Anadolu’yu Yunanistan’a katmaktır. Diğerleri Milli cemiyetlerdir.
19-Mondros’tan sonra, Şark Vilayetleri Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti şu kararları almıştır:
I. Hiçbir şekilde göç edilmeyecek,
II. Bilim, iktisat ve din alanlarında örgütlenilecek,
III.Doğu vilayetleri gerektiğinde savunulacak.
Bu kararların başlıca amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bölgedeki Türkleri, azınlıklara oranla her yönden daha güçlü tutma
B) Benzer amaçlı milli cemiyetleri birleştirme
C) Diğer Müdafaa-i Hukuk cemiyetlerine kendi gücünü gösterme
D) Erzurum’da millî bir kongre yapılmasını sağlama
E) Cemiyetin bölgedeki şube sayısını arttırma
Çözüm: Cemiyete yukarıdaki kararları aldıran sebep, I. Dünya Savaşı’ndan sonra yayınlanan Wilson İlkeleri’nin nüfusla ilgili maddesidir. Cevap: A
20-İtilâf Devletlerinin 1919’da Türklerin Batı Anadolu’da Hıristiyanları katletmek üzere olduğu şeklindeki asılsız haberi dünya kamu oyuna yaymalarının amacı ne idi?
A) Anadolu’daki iç isyânları desteklemek
B) Sevr Antlaşması’nın imzalanmasını çabuklaştırmak
C) İzmir’in işgâlini haklı göstermek
D) İstanbul’un işgâlini haklı göstermek
E) Anadolu’da zararlı cemiyetlerin kurulmasını hızlandırmak
Cevap: C bkz. soru 34 ve 41
NOT: Irak’taki kafa kesmeler provokasyon kokuyor. Öyle ya, Batılılar, köle ticaretine dünya kamu oyunun olumsuz tepki vermemesi için kara Afrikalıları karikatürlerde “yamyam” olarak göstermemişler miydi? Çanakkale’de şehit erimizin kafasını kesip Yeni Zelanda’da evinin salonunda teşhir eden de uygar! Batılı idi…
21-Mondros Ateşkes Antlaşmasının imzasından sonra, Osmanlı Hükûmeti galip devletlerin etkisi alına girmiş, millete karşı sorumluluklarını yerine getiremez olmuştur.
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun bir sonucu değildir?
A) Erzurum ve Sivas kongrelerinin yapılması
B) Bölgesel direnişlerin başlaması
C) Anadolu halkının Osmanlı Hükûmeti’ne olan güvenini yitirmesi
D) Anadolu halkının M. Kemâl’in çevresinde toplanması
E) Gizli Antlaşmaların yapılması
Çözüm: Soruda verilen zaman Mondros’tan sonradır. Sonuçları da bundan sonra olmalıdır. Gizli Antlaşmalar I. Dünya Savaşı sürerken imzalanmıştır.
22-Kurtuluş Savaşı’yla ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi ileri sürülemez?
A) Doğu Cephesi’nde Ermenilerle savaşılmıştır
B) Yunanlılara karşı başlangıçta savunma savaşları yapılmıştır
C) İtalyanlara karşı Kuvva-i Millîye birlikleri ile savaşılmıştır.
D) Batı Cephesi’nde Kuvva-i Millîye kaldırılarak düzenli orduya
geçilmiştir
E) İngilizlerle doğrudan savaş yapılmamıştır
Çözüm: Ermenilere karşı savaşı, TBMM tarafından Doğu Cephesi Komutanlığı’na atanan Kâzım Karabekir yürütmüş, onları yenerek, TBMM’nin ilk antlaşması olan Gümrü imzalanmıştır. Yunanlılara karşı, Büyük Taarruz’a kadar savunma savaşı yapılmıştır (ordu yeni olduğu için). İtalyanlarla savaşılmamıştır. Çünkü, İtalyanlar, İzmir’in kendilerinden alınıp Yunanlılara verilmesi karşısında İtilâf Devletleri bloğundan kopmuş, Anadolu Hareketi’ne karşı düşmanca tutum izlemekten vazgeçmiş, sağlık hizmetleri vermeye başlamış, bu yolla, Türk halkın sevgisini kazanarak Anadolu’da ileriye dönük nüfuz bölgeleri kurmayı plânlamışlardır. İngilizler savaşmamış, çünkü, Çanakkale’de Türklerin ne kadar zorlu olduğunu görmüş, içeride demokratik bir ülke oldukları için, kayıpları konusunda kamu oylarının baskısından çekinmiş, maşa kullanmayı tercih etmişlerdir. Değilse, verimli Aydın Ovası’nın pamuğuna herkesten çok İngiltere’nin ihtiyacı vardır. Oradan aldığı pamuğu (en çok pamuğun Çukurova’da yetiştirildiği gibi yaygın bir kanı var; yanlış) deniz yoluyla ülkelerine *****ürmüş, tekstil olarak dokuyup, Osmanlı ve henüz el tezgâhlarından kurtulamamış diğer pazar ülkelere satmışlardır. Bizde ilk demiryolunu Aydın-İzmir arasında İngilizler yapmıştır(1856-1860); pamuğu trenle İzmir limanına *****ürmek için. İşte bu sömürgeci devletin, önce İtalya’ya bıraktığı İzmir ve çevresini daha sonra Yunanistan’a peşkeş çekmesinin cevabı burada yatmaktadır; İtalya, bölgeyi kendi adına sömürebilecek güce sahiptir. Güçsüz Yunanistan ise...
23-Aşağıdakilerden hangisi Sanayi İnkılâbı için söylenemez?
A) İlk kez İngiltere’de başlamıştır
B) Hammadde ve pazar ihtiyacı artmıştır
C) Avrupa’da İhtilâl Savaşları başlamıştır
D) Devletler arası rekabet artmıştır
E) Kültürlerin birbirleriyle yakınlaşmasına yol açmıştır
Cevap: C
24-Osmanlı Devleti’ni I. Dünya Savaşı’na sokan İttihat ve Terakki Fırkası’nda egemen olan fikir akımı aşağıdakilerden hangisi idi?
A) Osmanlıcılık C) Türkçülük E) İslâmcılık
B) Lâiklik D) Batıcılık
Çözüm: Osmanlıcık, Fransız İhtilâli’nin getirdiği milliyetçilik akımının, çok uluslu Osmanlı İmparatorluğu’ndan kopmaları engelleyebilmek için izlenmiş, başarılı olmamış, Balkan Savaşları ile iflas etmiştir. Balkan Savaşlarından sonra Türkçülük akımı çok güçlenmiştir. İttihatçıların bunu devlet politikası hâline getirmesi, I. Dünya Savaşı’nda yardımlarına ihtiyaç duyduğumuz Arapları tedirgin etmesi açısından iyi olmamıştır. İslâmcılık, İttihat terakki iktidarından önce Padişah II. Abdülhamit’in izlediği bir politikadır.
25-Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girmesiyle ortaya çıkan bir durum değildir?
A) Savaş geniş bir alana yayılmıştır D) Savaşın süresi uzamıştır
B) Almanlar ölçüde rahatlamıştır E) Yeni cepheler açılmıştır
C) Batı Trakya Osmanlı devleti’ne katılmıştır
Cevap: C
26-Aşağıdakilerden hangisi İtilâf Devleti değildir?
A) İngiltere B) Bulgaristan
C) Rusya D) Japonya E) Yunanistan
Cevap: B
27-Aşağıdakilerden hangisi I. Dünya Savaşı’nda topraklarımızda savaştığımız cepheler arasında yer almaz?
A) Suriye-Filistin Cephesi C) Irak Cephesi E) Kanal Cephesi
B) Makedonya Cephesi D) Kafkas Cephesi
Cevap: B
28-Aşağıdakilerden hangisi I. Dünya Savaşı’nın sonuçları arasında yer almaz?
A) Yenilen devletlerde rejim değişikliği olmuştur
B) Boğazlar Fransa’ya bırakılmıştır
C) Milletler Cemiyeti kurulmuştur
D) Yeni millî devletler doğmuştur
E) Avrupa’da denge boşluğu oluşmuştur
Cevap: B
29-Aşağıdakilerden hangisi I. Dünya Savaşı sonunda kurulan devletlerden değildir?
A) Litvanya B) Estonya C) Sırbistan D) Macaristan E) S.S.C.B
Cevap: C
30-Aşağıdakilerden hangisi Almanya’nın Osmanlı Devleti’ni I. Dünya Savaşı’na sokma sebeplerinden biri değildir?
A) Avrupa’daki savaş yükünü azaltmak
B) Boğazlara sahip olmak
C) Halifenin dinî ve siyasî gücünü kullanmak
D) Geçiş yollarını kontrol altında tutmak
E) Rusya’ya ulaşılmasına engel olmak
Cevap: B
31-Aşağıdaki cemiyetlerden hangisi Mustafa Kemâl tarafından kurulmuştur? (1999)
A) Vatan ve Hürriyet Cemiyeti
B) Redd-i İlhak Cemiyeti
C) İslam Teali cemiyeti
D) Şark Vilayetleri Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti
E) Milli Kongre Cemiyeti
Cevap: A
32-I. Dünya Savaşı’nın çıkmasında, aşağıdaki etkenlerden hangisinin en az rol oynadığı savunulabilir? (1999)
A) Ekonomik yayılma politikası
B) Avrupa’da Alman-Fransız anlaşmazlığı
C) Balkanlarda Rus, Avusturya-Macaristan anlaşmazlığı
D) Ulusçuluk düşüncesi
E) Hânedan çekişmeleri
Cevap: E
33-Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti’nin Mondros Ateşkes Antlaşması’nı imzalamasının sonuçlarından biri değildir? (1999)
A) Osmanlı ülkesinin işgal edilmesi için ortam oluşması
B) Osmanlı Devleti’nin savunma gücünden yoksun kalması
C) Balkanların Osmanlı ülkesinden kopması
D) Osmanlı ülkesinde ulusal cemiyetlerin kurulması
E) Osmanlı devleti’nin hukuki varlığının devam etmesi
Çözüm: Balkanların Osmanlı ülkesinden kopması, Mondros’un sonucu değildir. Fransız İhtilâli’nin getirdiği milliyetçilik akımlarını özellikle Rusların kaşıması sonucu I. Dünya Savaşı’ndan önce ortaya çıkmış bir durumdur.
34-I. Dünya savaşı sırasında gerçekleşen; (1999)
I. Kanal harekatı
II. Rusya’da Bolşevik İhtilali
III.Yunanistan’ın İtilâf (Anlaşma) Devletlerinin yanında yer alması
gelişmelerinden hangisi, Gizli Antlaşmalarda değişiklik yapılmasına neden olmuştur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III
Çözüm: Gizli Antlaşmalarla Doğu Anadolu, Trakya’nın bir bölümü ve Boğazlar Rus, Akdeniz ve Ege bölgeleri İtalyanlara bırakılmıştır. Rusya’da ihtilâl çıkınca Brest-Litowsk Antlaşması’nı imzalayan Ruslar I. Dünya Savaşı’ndan çekildikleri gibi, kendilerine bırakılan topraklardan vazgeçtiklerini de açıklamışlardır. Bunun üzerine, Doğu Anadolu’nun Ermenistan ve Kürdistan arasında bölüştürülmesine karar veren İtilâf (Anlaşma) Devletleri, Boğazları da ortaklaşa işgâl etme kararı almışlardır. İtalyanlara bırakılan İzmir ve çevresi ise, daha sonra savaşa Yunanistan da
girince İngilizler tarafından İtalyanlardan alınarak Trakya ile birlikte onlara verilmiştir. Cevap: E
35-Birinci Dünya savaşı sırasında, Mekke Şerifi Hüseyin ve oğulları Osmanlı Devleti’ne karşı İngilizlerle birleşerek bir Arap devleti kurmak istemişlerdir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir? (1999)
A) Dini duyguların ikinci planda kaldığının
B) Hıristiyanlar arasında Haçlı zihniyetinin önemini yitirdiğinin
C) Sömürgecilik hareketlerinin sona erdiğinin
D) İslam dünyasında ilk ayrılıkların başladığının
E) Osmanlı Devleti’nin Arapları azınlık saymadığının
Cevap: A. (İkinci Meşrutiyet’in ilânını izleyen günlerde İttihatçıların İstanbul’da halkın dağarcığına“yalan söylüyorsam Arap olayım”deyişini yerleştirdiklerini yazmadan duramıyorum).
36-Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra, işgalci devletlere tepki olarak ortaya çıkan direniş kuruluşu aşağıdakilerden hangisidir? (1999)
A) Wilson Prensipleri Derneği C) Kuva-i Milliye E) Tesanüt grubu
B) İngiliz Muhipler Derneği D) Kuva-i İnzibatiye
Cevap: C
37-Aşağıdakilerden hangisi, Mustafa kemal’in İttihat ve Terakki Partisi’nden ayrılmasının nedenlerinden biridir? (2000)
A) Yıldırım Orduları Komutanlığı’na atanması
B) Askerlerin siyasi hayata karışmasına karşı olması
C) Hareket Ordusu’nun kurmay başkanı olması
D) Osmanlı Devleti ile İtalya arasında çıkan savaşa katılması
E) Veliaht Vahdettin ile Almanya seyahatine çıkması
Cevap: B
38-Türk orduları Birinci Dünya Savaşı’nda, (2000)
I. Sarıkamış
II. Çanakkale
III. Kanal
Cephelerinin hangilerinde başarılı olmuştur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III
Cevap: B
39-Anlaşma Devletleri Anadolu’yu aşağıdakilerden hangisine dayanarak işgal etmişlerdir? (2001)
A) Londra Antlaşması C) Sevr Antlaşması E) Paris Antlaşması
B) Berlin Antlaşması D) Mondros Ateşkes Antlaşması
Çözüm: İtilâf devletleri, Anadolu’yu, Mondros Ateşkes Antlaşması’nın 7. Maddesi’nde yer alan, “İtilâf Devletleri, güvenliklerini tehdit edecek herhangi bir stratejik noktayı işgâl etme hakkına sahiptir” hükmüne dayanarak işgâl etmişlerdir.
40-Aşağıdakilerden hangisi I.Dünya Savaşı sonrasında ABD’nin önderliğinde, dünya barışını korumak için kurulan örgüttür? (2002)
A) NATO C) Sadabat Paktı E) Milletler Cemiyeti
B) Balkan Antantı D) Birleşmiş Milletler
Cevap: E
41- I. Paris Konferansı
II. Amiral Bristol Raporu
III. Londra Konferansı
IV. General Harbord raporu
Yukarıdakilerin hangilerinde Türklerin milli davalarında haklılığını
gösteren ifadeler yer almıştır? (2003)
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) II ve IV E) I ve IV
Çözüm: Amiral Bristol Raporu-ABD’li ve İtilâf devletleri delegelerinden oluşan bir kurul, Yunanistan’ın İzmir’i işgâlinden sonra bölgeye gönderilmiştir. Kurul,
-bölgede nüfus çoğunluğunun Türklere ait olduğunu,
-Hıristiyanların katledilmediğini,
-katliamların sorumlusunun Yunanistan olduğunu açıklayarak,
Türklerin mücadelelerinde haklılığını ortaya koymuştur.
General Harbord Raporu-Amerikalı general raporunda, Ermenilerin Doğu Anadolu’da çoğunlukta olmadığını ve bölgenin Türklere ait olduğunu açıklamıştır. Buna rağmen, İtilâf Devletleri Mondros Ateşkes Antlaşması’nın 24. Maddesi’ni Sevr Antlaşması’nda uygulamaya koyarak, Doğu Anadolu’da bir Ermenistan yaratmışlardır.